رکتیفایر چیست و نقش دیود در آن

دیود رکتیفایر (یکسو کننده) وظیفه تبدیل جریان متناوب (AC) به جریان مستقیم (DC) را بر عهد ه دارد. این دستگاه فقط جریان یک طرفه شارژ الکتریکی را امکان‌پذیر می‌کند. همانطور که مشاهده می‌کنید، این دقیقاً همان کاری است که یک دیود نیمه هادی انجام می‌دهد. ساده‌ترین نوع مدار رکتیفایر یا یکسوساز، دیود رکتیفایر نیم موج است و تنها به نیمی از شکل موج AC اجازه می‌دهد تا از بار عبور کند. 

وظیفه رکتیفایر

در مواردی که نیاز به تبدیل جریان متناوب الکتریکیAC به جریان مستقیم DC باشد از رکتیفایرها استفاده می‌شود. بنابراین رکتیفایرها در خطوط انتقال برق و مدارات تغذیه سوئیچینگ، دستگاه‌های جوشکاری، سیگنال‌های رادیویی، شارژهای تلفن همراه، لوازم خانگی و غیره نیز کاربرد گسترده‌ایی پیدا می‌کنند. 

انواع رکتیفایرها

رکتیفایرها را عمدتاً می‌توان به دو نوع دسته‌بندی کرد: 

رکتیفایر کنترل‌نشده: در مدارهای رکتیفایر کنترل‌نشده، دیودهای نیمه‌هادی قطعات اصلی هستند و به گونه‌ای قرار می‌گیرند که مدار یک نیم‌موج یا موج کامل را یکسو کند. 

رکتیفایر کنترل‌شده: در این رکتیفایرها از قطعاتی مانند تریستور استفاده می‌شود که قابلیت کنترل دارند و با کنترل آن‌های می‌توان به شکل موج دلخواه دست یافت. 

تفاوت دیود رکتیفایر سه فاز و دیود رکتیفایر تک فاز

دیود رکتیفایر سه فاز یا یکسو کننده‌های سه فاز (Three-phase rectifiers)، ولتاژ خروجی متوسط بالاتری را در مقایسه با دیود رکتیفایر تک فاز یا یکسو کننده‌های تک فاز فراهم می‌کنند. برای دیود رکتیفایر سه فاز (یکسو کننده‌های سه فاز)، ما نمی‌توانیم از تنظیم جریان بالادست از رکتیفایر یا یکسو کننده استفاده کنیم تا اطمینان حاصل کنیم که جریان‌های ورودی سینوسی هستند. دلیل این امر ساده است: فواصل انتقال دیودهای مرتبط با هر فاز فقط دو سوم دوره شبکه را پوشش می‌دهد.